سینــه ریـــز دُنگُــــلُم یــا میخکه یـــا مِهلَوِه ( غزل لری بختیاری )

دُنگُــــلُم dongolom= زیبارویم ( دُنگُل = دهان گل / اصطلاحآ زیباروی )

مِهلَوِه mehlaw = چوبی خوشبو که دختران و ن ایل  به گردن می آویزند . میخک هم  همینطور .

خَوپِــلاســه  khawpalase = خواب او را

چی chi = مثل , مانند

شَوِه shawe = شب است

وَستـه vaste = افتاده است

نیگُشا nigosha = نمی گشاید , باز نمی شود

خَو بُردسـه khaw bordese = خوابش برده است

خَوِه khawe = خواب است

زیلیخا  = زلیخا ( بختیاریها زلیخا را زیلیخا تلفظ می کنند )

تا  وَنه  ta vane =  تا می اندازد 

بالِ می یاسه  bale miyase =  لبه ی موهایش را

ری تی یاس ri tiyas = روی چشمهایش

میشِکالی مَهـنه  mishekali mahne =   شکارچی را می ماند 

دَفَــک   dafak =  پوششی  دوخته شده از تکه پارچه های رنگی که شکارچی کبک پشت آن کمین می کند . کبک ها  که مجذوب پارچه های رنگی هستند  به سمت آن متمایل شده و در تیررس شکارچی و یا در تله ی او گرفتار می شوند .

وا  بِرنَوِه va bernawe =  با برنو ( تفنگ برنو ) است

پوستِـس  postes =  پوستش را

کَنـدِن   kanden =  کنده اند

چِنه  chene =  چه است ( چیست )

وا  va =  باید ( معنای دیگر آن حرف ربط " با " هست ) وا = با

وا بســوزه  va besose =  باید بسوزد

وا بســازه  va beshze =  باید بسازد  ( باید تحمل کند )

وا بِبازه  va bebaze =  باید برقصد

مِن تَوِه  men tawe =  داخل تابه 

وا نِشَستِن  va neshasten =  با نشستن

نیوُراهه  nivorahe =  ورز نمیخورد

علق  algh =  عقل

وا رَو کِرد va raw kerd=   باید راه افتاد

رَهد  rahd =  رفت

هر چَلی  har chali =  هر چاله ای 

اَو بغل کِرد  aw baghal kerd = آب بغل کرد 

نیدَک  nidak =  نیست که

مَندَوِه  mandawe =  مرادب است ( مندو = مانده آب )

کُر  kor =  پسر / ای پسر

 بِهِشتُم   beheshtom =  بهشت من

 اوچـونه   ochone =  آنجاست

 وارگَــه  varga =  محلی در ییلاق یا در قشلاق که عشایر به آن ورود می کنند . واردگاه

 وَرنـــه = وگرنه 

 پَــلا حــورِ  pala hoor =  موهای حور

  شَراوِس  sharawes =  شرابش

 اَهتَوِه  ahtawe = بهانه ست

دا وابــی da vabi =  مادر شد

 تَش نادِن  tash naden =  آتش نهادند

 به پام = به پای من

تا شِنیم  ta shenim =  تا شنیدم

 وَختی  vakhti =  وقتی

گُدَک  godak =  گفت که

 :اِی بُووم  ey bowm =  ای بابام  ( اصطلاحی ترحم انگیز . ای بابام هی )